Teleskop Webba ujawnił kolejne kosmiczne tajemnice – zaobserwował młode obiekty gwiazdowe YSO (skrót z j.ang. Young Stallar Objects) w Galaktyce Trójkąta, zwanej też M33. To jest pierwsza w historii obserwacja indywidualnych YSO w odległości aż 2,7 miliona l.św. – w Lokalnej Grupie Galaktyk, ale bardzo daleko poza Drogą Mleczną i Obłokami Magellana.

Niniejszym ogłaszamy, że konkurs literacki science-fiction Fantasia Copernicana zostaje zamknięty w dniu 31 grudnia 2023 r. Od dnia 1 stycznia 2024 r. wracamy do konkursu Nowe Dzienniki Gwiazdowe. Zachęcamy do przysyłania prac!

Zmiany klimatyczne nadal wpływają na naszą planetę. W dużej mierze właśnie za ich sprawą ten rok był kolejnym rokiem rekordów i ciekawych zjawisk na Ziemi. Były to między innymi niespotykane dotąd katastrofy pogodowe. Oto niektóre z najważniejszych takich wydarzeń w mijającym roku 2023.

Spiralne petroglify wyryte w ścianie kanionu na granicy Kolorado i Utah mogły być używane jako kalendarz przez przodków Indian Pueblo. Badaniami kierował Radosław Palonka, profesor archeologii na Uniwersytecie Jagiellońskim, który od kilkunastu lat odkrywa zabytki i obyczaje liczącej 3 tysiące lat kultury Indian Pueblo na granicy stanów Kolorado i Utah.

W sierpniu tego roku NASA zaprosiła niewielką grupę reporterów do obejrzenia trzech statków kosmicznych Orion przeznaczonych do przyszłych misji księżycowych Artemis, w tym Artemis 2, w Kennedy Space Center na Florydzie. Artemis 2 ma okrążyć Księżyc pod koniec 2024 roku. Wiele wskazuje jednak na to, że stanie się to dopiero w 2025 roku, w tym niedawne wypowiedzi astronauty NASA Randy'ego Bresnika, odpowiedzialnego za rozwój i testowanie sprzętu dla misji Artemis.

Niska zawartość węgla w atmosferach planet, którą może wykryć JWST, może być oznaką jej zdatności do zamieszkania.

Korzystając z najdokładniejszych i najbardziej szczegółowych dostępnych symulacji kosmologicznych, międzynarodowy zespół sformułował ekscytującą prognozę, która może rzucić nowe światło na nasze zrozumienie Wszechświata. Zgodnie z nią, w naszym kosmicznym sąsiedztwie istnieje duża populacja słabych galaktyk, które czekają na swoje odkrycie.

W styczniu Merkurego dostrzeżemy nisko na południowym wschodzie, na kilkadziesiąt minut przed wschodem Słońca, a przy okazji zbliży się on do Marsa w dniu 27 I, i to zaledwie na odległość 0,2 stopnia. Mars dopiero niedawno sam wymknął się spod grudniowej opieki promieni słonecznych. Wenus poprzedza w styczniu wschód Słońca o półtorej godziny. Zatem Wenus, Marsa i Merkurego obserwujemy w styczniu o świcie.

Stworzony przez firmę Sierra Nevada samolot kosmiczny wielokrotnego użytku Dream Chaser o nazwie Tenacity oficjalnie przechodzi testy środowiskowe w ośrodku NASA Neil Armstrong Test Facility w Glenn Research Center. Tam poczeka na swój pierwszy lot na Międzynarodową Stację Kosmiczną, planowany na kwiecień 2024 roku.

Największa komercyjna rakieta nośna świata Falcon Heavy wykonała udany lot, wynoszą

Testowanie lądowników międzyplanetarnych polega na umieszczaniu ich w środowisku jak najbardziej zbliżonym do miejsca docelowego.

Pierwsze gwiazdy we Wszechświecie były potężnymi bestiami. Składały się wyłącznie z wodoru i helu i mogły być 300 razy masywniejsze od Słońca. To w ich wnętrzu uformowały się pierwsze cięższe pierwiastki, które pod koniec ich krótkiego życia zostały rozrzucone po kosmosie. Były to zalążki wszystkich gwiazd i planet, które widzimy dzisiaj. Nowe wyniki opublikowane w Science sugerują jednak, że te starożytne progenitory stworzyły coś więcej.

Druga planeta od Słońca jest gorąca, niegościnna i wciąż pełna zagadek. Najjaśniejsza planeta na naszym niebie jest też wiecznie spowita gęstymi chmurami, które udaremniały dawne próby jej zbadania.

Astronomowie zaobserwowali w „nudnej” galaktyce (tzn. bez ramion spiralnych lub obłoków gazowych) LEDA 1245338 niewytłumaczalne zjawisko przejściowe AT2022aedm. Wyglądało to jak ekstremalnie szybki wybuch supernowej „na sterydach” bez śladu linii widmowych. Jaki rodzaj gwiazdy mógł być progenitorem tego zjawiska? W publikacji w Ap.J.L. astronomowie analizowali zjawisko AT2022aedm (+inne podobne, np. „Ziomuś”, AT 2020bot), aby znaleźć prawdopodobną tożsamość nieszczęśliwej gwiazdy, która umarła pechowego dnia przy końcu 2022 roku.

Ogromna gromada galaktyk SDSS J1226+2152 w gwiazdozbiorze Warkocz Bereniki działa, jak silna soczewka grawitacyjna, która zakrzywia wokół niej bieg promieni świetlnych odległych galaktyk.

Neutrina przewyższają liczbę elektronów, protonów i neutronów we Wszechświecie około miliard razy, ale prawie nie oddziałują z materią. Uważane kiedyś za cząstki bezmasowe, mają masę spoczynkową, chociaż ich dokładne masy nie są znane. Typowe neutrino wytwarzane w jądrze Słońca może przemknąć przez blok ołowiu o długości jednego roku świetlnego (około dziesięciu bilionów kilometrów), nie uderzając w nic. To sprawia, że neutrina są trudne do zbadania. Mimo to ich liczebność sprawia, że odgrywają kluczową rolę w kształtowaniu kosmosu.

Nowe zdjęcie starożytnej, odległej galaktyki może pomóc naukowcom zrozumieć, w jaki sposób ona powstała oraz pochodzenie naszej Drogi Mlecznej.

Rozległa, płaska, na pozór pozbawiona cech równina na Marsie zaskoczyła naukowców, ujawniając o wiele bardziej burzliwą przeszłość geologiczną planety. Tak wynika z nowych badań prowadzonych na Uniwersytecie Arizony.

Teleskop Webba uchwycił w wysokiej rozdzielczości za pomocą kamery NIRCam (bliska podczerwień) ściśle ze sobą związaną, aktywną parę tworzących się gwiazd, znanych jako obiekt Herbig-Haro 46/47 (HH 46/47). Rodzące się gwiazdy znajdują się w centrum zdjęcia w pobliżu miejsca, skąd wychodzą charakterystyczne czerwone „spajki”. Powstające gwiazdy są głęboko schowane i wyglądają jak pomarańczowo-biała plamka świetlna. Są otoczone przez dysk gazowo-pyłowy, z którego akreują materię. Jest to jedno ze zdjęć sfotografowanych przez Webba, z których 12 zostało uznane za najpiękniejsze przez portal JamesWebbDiscoveries spośród opublikowanych w 2023 roku.

Jedną z pierwszy obserwacji Teleskopu Webba w czerwcu 2022 roku była gwiazda Wolfa-Rayeta 124 (WR 124) znajdująca się w odległości około 15 tysięcy l.św. w gwiazdozbiorze Strzelca. Właśnie to zdjęcie, jako jedno z dwunastu zostało uznane za najpiękniejsze przez portal JamesWebbDiscoveries spośród zdjęć z Webba opublikowanych w 2023 roku.